Dấu hiệu viêm nướu ở trẻ em và cách xử lý nhanh chóng

Viêm nướu ở trẻ em là một bệnh lý răng miệng khá phổ biến, đặc biệt trong độ tuổi trẻ bắt đầu mọc răng hoặc khi thói quen vệ sinh răng miệng chưa được hình thành đúng cách. Tình trạng này không chỉ gây đau nhức, khó chịu mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng lâu dài nếu không được can thiệp kịp thời. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và giải pháp điều trị để bảo vệ nụ cười khỏe mạnh cho bé.

Tình trạng viêm nướu không chỉ gây đau nhức, khó chịu mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng

Nguyên nhân gây viêm nướu ở trẻ em

Trước khi đi sâu vào cách điều trị, chúng ta cần hiểu rõ những nguyên nhân chính khiến trẻ dễ bị viêm nướu. Đây là cơ sở quan trọng giúp ba mẹ phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe răng miệng cho con hiệu quả.

• Trẻ chuẩn bị mọc răng: Theo Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA), khoảng 60% trẻ em trong giai đoạn mọc răng sữa sẽ gặp tình trạng sưng đỏ nướu do áp lực của mầm răng. Triệu chứng này đi kèm đau nhẹ, chảy nước dãi nhiều và bé quấy khóc. Tình trạng thường giảm khi răng nhú khỏi nướu.
• Vệ sinh răng miệng kém: Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm nướu. Một nghiên cứu của Viện Răng Hàm Mặt Trung Ương (2021) chỉ ra rằng có tới 80% trẻ em viêm nướu có liên quan trực tiếp đến việc không vệ sinh răng miệng đúng cách, khiến mảng bám hình thành và vi khuẩn phát triển mạnh.
• Tác động lực vào răng: Thói quen cắn móng tay, nhai đồ cứng, hoặc dùng răng mở nắp chai là những nguyên nhân khiến nướu bị tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm.
• Nhiễm khuẩn Herpes: Virus Herpes simplex type 1 có thể khiến trẻ xuất hiện mụn nước, loét miệng và nướu đau nhức. Theo thống kê của CDC Hoa Kỳ (2020), 70% trẻ dưới 5 tuổi đã từng phơi nhiễm HSV-1, trong đó một phần nhỏ phát triển thành viêm nướu.
• Chế độ ăn nhiều đường: Thực phẩm chứa nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt làm gia tăng nguy cơ sâu răng, tạo mảng bám và gián tiếp gây viêm nướu.

Dấu hiệu nhận biết viêm nướu ở trẻ em

Việc phát hiện sớm dấu hiệu viêm nướu là yếu tố quan trọng giúp quá trình điều trị diễn ra nhẹ nhàng hơn và tránh được biến chứng nguy hiểm.

• Giai đoạn đầu: Nướu bắt đầu sưng nhẹ, đỏ hơn bình thường và dễ chảy máu khi chải răng hoặc ăn đồ cứng. Nhiều bé có biểu hiện chán ăn, quấy khóc do đau nướu.
• Giai đoạn sau: Nếu không được can thiệp, nướu sưng nhiều hơn, xuất hiện đốm trắng, có thể kèm mủ. Hơi thở bé có mùi hôi, vùng má phía răng viêm sưng to hơn. Trẻ có thể bị sốt nhẹ và lười ăn.

Sau khi nhận diện được nguyên nhân và dấu hiệu, một câu hỏi khiến nhiều phụ huynh băn khoăn chính là: viêm nướu ở trẻ có nguy hiểm không?

Nếu chỉ viêm nhẹ, bệnh hoàn toàn có thể khỏi sau 5 – 7 ngày khi được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, trong trường hợp không điều trị, viêm nướu có thể dẫn đến:

• Viêm nha chu, tụt lợi.
• Răng lung lay, mất răng vĩnh viễn.
• Tiêu xương hàm, biến dạng cấu trúc hàm.
• Nhiễm trùng lan rộng ảnh hưởng sức khỏe toàn thân (hiếm gặp).

Cách trị viêm nướu ở trẻ em

Điều trị viêm nướu cần kết hợp giữa chăm sóc tại nhà và can thiệp nha khoa. Phụ huynh nên căn cứ vào mức độ viêm để áp dụng giải pháp phù hợp.

Điều trị tại nhà (trường hợp nhẹ)

Khi viêm nướu mới khởi phát, một số biện pháp đơn giản có thể giúp bé giảm khó chịu:

• Vệ sinh răng miệng đúng cách, sử dụng bàn chải lông mềm, nước muối sinh lý để giảm viêm và diệt khuẩn.
• Chườm lạnh ngoài má để giảm sưng đau.
• Dùng dầu dừa thoa lên nướu (nhờ tính kháng khuẩn tự nhiên của acid lauric) 3-4 lần/tuần.

Dùng dầu dừa thoa lên nướu 3-4 lần/tuần

Điều trị nha khoa (trường hợp nặng)

Nếu tình trạng viêm nặng, kèm theo mủ hoặc nhiễm khuẩn lan rộng, bác sĩ sẽ chỉ định:

• Lấy mảng bám, cao răng bằng thiết bị siêu âm, loại bỏ ổ vi khuẩn.
• Súc miệng dung dịch sát khuẩn theo chỉ định.
• Kê thuốc điều trị viêm nướu răng ở trẻ em phù hợp lứa tuổi để kiểm soát nhiễm trùng.

Nếu bé đang gặp tình trạng viêm nướu ở trẻ em mức độ nặng, có mủ, nhiễm trùng lan rộng hoặc đau nhức kéo dài, cha mẹ nên sớm đưa con đến nha khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời. Để tiết kiệm thời gian và dễ dàng chọn nha khoa uy tín gần nhà, bạn có thể đặt lịch khám hoàn toàn miễn phí qua nền tảng Nhakhoahub. Nhakhoahub giúp bạn kết nối nhanh chóng với các phòng khám chất lượng, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và môi trường điều trị an toàn, chuẩn vô trùng, mang đến sự an tâm tối đa cho sức khỏe răng miệng của trẻ.

Nhakhoahub giúp bạn kết nối nhanh chóng với các phòng khám chất lượng

Viêm nướu trẻ em nên ăn gì, kiêng gì?

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hỗ trợ điều trị viêm nướu ở trẻ. Bổ sung đúng loại thực phẩm không chỉ giúp bé giảm đau nhức, dễ ăn uống hơn mà còn thúc đẩy quá trình hồi phục nhanh chóng.

Nên ăn

Khi viêm nướu răng ở trẻ 1 tuổi, nên ưu tiên các loại thực phẩm mềm, dễ nuốt, giàu dưỡng chất để vừa không làm tổn thương nướu vừa cung cấp vitamin, khoáng chất cần thiết:

• Cháo, súp, bún, miến: Dạng mềm, dễ ăn, giúp bé không phải nhai nhiều, tránh ma sát vào nướu đang sưng đau.
• Rau xanh: Đặc biệt các loại rau chứa nhiều vitamin C, A như bông cải xanh, rau cải bó xôi (rau chân vịt), rau ngót. Vitamin C có vai trò quan trọng trong việc tái tạo mô nướu và tăng sức đề kháng.
• Trái cây giàu vitamin C: Cam, kiwi, dâu tây, ổi, đu đủ giúp chống viêm và hỗ trợ làm lành vết thương. Với trái cây cứng, cha mẹ nên xay nhuyễn hoặc ép lấy nước cho bé uống.
• Cá hồi, cá thu, cá trích: Các loại cá béo này giàu omega-3, có đặc tính chống viêm tự nhiên, hỗ trợ giảm sưng nướu.
• Trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa (phô mai mềm, sữa chua): Cung cấp canxi, vitamin D hỗ trợ răng chắc khỏe, giúp xương hàm phát triển tốt.

Nên tránh

Một số thực phẩm có thể khiến tình trạng viêm nướu trầm trọng hơn hoặc gây đau khi bé ăn, cha mẹ cần lưu ý:

• Đồ cứng, giòn: Bánh quy cứng, kẹo cứng, các loại hạt rang… dễ làm tổn thương nướu đang sưng đỏ.
• Thức ăn cay, nóng hoặc quá lạnh: Có thể kích thích, làm nướu đau rát nhiều hơn.
• Thực phẩm nhiều đường: Bánh kẹo, nước ngọt có gas, kem ngọt… làm gia tăng mảng bám, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và khiến viêm nướu nặng hơn.
• Đồ ăn chua quá mức: Cam thảo, chanh nguyên chất… vì có thể gây xót, làm bé đau nhiều hơn.

Cách phòng ngừa viêm nướu răng ở trẻ

Việc phòng ngừa luôn quan trọng hơn điều trị. Để bảo vệ sức khỏe răng miệng của trẻ, phụ huynh cần:

• Tập cho trẻ đánh răng đúng cách 2 lần/ngày, sử dụng kem đánh răng có fluor.
• Dùng chỉ nha khoa loại dành cho trẻ sau bữa ăn.
• Hạn chế cho trẻ ăn bánh kẹo ngọt, đồ uống có đường.
• Đưa bé đi khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần để kịp thời xử lý bất thường.

Đưa bé đi khám nha khoa định kỳ để kịp thời xử lý bất thường

Câu hỏi thường gặp về viêm nướu ở trẻ em

Để giúp phụ huynh yên tâm hơn, dưới đây là lời giải đáp cho những băn khoăn viêm nướu ở trẻ nhỏ phổ biến:

Viêm nướu ở trẻ em bao lâu khỏi? Nếu phát hiện sớm và chăm sóc đúng cách, viêm nướu nhẹ có thể khỏi sau 5-7 ngày. Trường hợp do virus (như Herpes), thời gian khỏi có thể kéo dài hơn, cần theo dõi sát sao.

Viêm nướu răng trẻ em có tự khỏi không? Một số trường hợp nhẹ có thể tự cải thiện khi vệ sinh răng miệng tốt. Tuy nhiên, không nên chủ quan mà cần thăm khám nha sĩ để tránh biến chứng.

Khi nào nên đưa trẻ đến nha sĩ? Khi nướu sưng nhiều, có mủ, bé đau nhức, bỏ ăn, sốt cao hoặc viêm kéo dài trên 7 ngày, cha mẹ nên đưa bé đến nha sĩ ngay.

Viêm nướu ở trẻ em là vấn đề răng miệng không nên xem nhẹ vì có thể tiến triển thành nhiều biến chứng phức tạp nếu không được điều trị đúng lúc. Phụ huynh cần chú trọng xây dựng cho con thói quen vệ sinh răng miệng khoa học, chế độ ăn uống hợp lý và khám nha khoa định kỳ.