Dấu hiệu viêm nướu khi mang thai và cách xử lý an toàn cho mẹ

Viêm nướu khi mang thai là tình trạng phổ biến, ảnh hưởng tới khoảng 50% phụ nữ trong thai kỳ, đặc biệt là ở giai đoạn đầu và cuối. Tình trạng này không chỉ khiến mẹ bầu khó chịu, giảm chất lượng ăn uống mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nếu không kiểm soát kịp thời. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và biện pháp xử lý sẽ giúp mẹ bầu bảo vệ sức khỏe răng miệng của chính mình và thai nhi.

Tình trạng này không chỉ khiến mẹ bầu khó chịu, giảm chất lượng ăn uống mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng

Nguyên nhân gây viêm nướu khi mang thai

Sự thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ là nguyên nhân chính. Nồng độ estrogen và progesterone tăng cao làm gia tăng lưu lượng máu tới mô nướu, khiến nướu nhạy cảm, dễ sưng viêm hơn. Theo Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA), sự gia tăng hormone này còn làm giảm khả năng đáp ứng miễn dịch với vi khuẩn, tạo điều kiện cho viêm nướu phát triển.

Bên cạnh đó, sức đề kháng suy giảm trong thai kỳ khiến mẹ bầu dễ bị vi khuẩn tấn công hơn. Thói quen ăn nhiều đồ ngọt, chua trong giai đoạn này cũng góp phần khiến vi khuẩn trong khoang miệng sinh sôi. Một số mẹ bầu gặp tình trạng ốm nghén, nôn nhiều làm axit từ dạ dày trào ngược lên miệng, gây tổn thương nướu. Thiếu hụt vitamin, khoáng chất, đặc biệt là canxi và vitamin C, càng làm nướu dễ bị viêm.

Dấu hiệu nhận biết viêm nướu khi mang thai

Khi nướu gặp vấn đề, mẹ bầu có thể nhận thấy một số biểu hiện sau. Cần quan sát kỹ để phát hiện sớm và xử lý kịp thời.

Ở giai đoạn đầu, nướu thường có màu đỏ hồng, đỏ đậm, sưng phồng, mềm, dễ chảy máu khi đánh răng hoặc ăn nhai. Nếu không được chăm sóc đúng cách, tình trạng có thể tiến triển nặng hơn: nướu sưng to, đau nhức, thậm chí gây sưng phù vùng mặt, răng lung lay nhẹ và hơi thở có mùi hôi. Nghiên cứu của Viện Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) chỉ ra rằng, viêm nướu không điều trị có thể làm gia tăng nguy cơ viêm nha chu, dẫn tới mất răng ở người trưởng thành.

Nhiều mẹ bầu thắc mắc liệu viêm nướu có ảnh hưởng đến thai nhi. Hiện chưa có nghiên cứu khẳng định viêm nướu trực tiếp gây hại cho thai. Tuy nhiên, viêm nướu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến viêm nha chu, tình trạng viêm lan sâu xuống dây chằng và xương ổ răng. Điều này không chỉ đe dọa sức khỏe răng miệng mà còn gián tiếp làm tăng nguy cơ sinh non, tiền sản giật hoặc trẻ nhẹ cân (theo nghiên cứu trên Journal of Periodontology, 2001).

Khi đã nhận diện được nguyên nhân và dấu hiệu, việc xử lý viêm nướu thai kỳ cần thực hiện song song tại nhà và tại nha khoa để đạt hiệu quả tốt nhất.

Cách xử lý cho bà bầu bị viêm nướu răng

Mẹ bầu gặp bất kỳ vấn đề gì về sức khỏe cũng cần đặc biệt chú ý đến các phương pháp xử lý, kể cả viêm nướu nhẹ. Chỉ khi áp dụng các phương pháp an toàn với cả mẹ và bé thì mẹ bầu mới nên áp dụng. 

Vệ sinh răng miệng đúng cách

Giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ là nền tảng trong phòng và trị viêm nướu. Mẹ bầu nên đánh răng ít nhất 2 lần/ngày với bàn chải lông mềm, đầu nhỏ để làm sạch nhẹ nhàng mà không làm tổn thương nướu. Nếu có thể, nên đánh răng thêm sau bữa trưa.

Sử dụng chỉ nha khoa hay máy tăm nước giúp làm sạch mảng bám ở kẽ răng, vị trí bàn chải khó tiếp cận. Sau bữa ăn, súc miệng bằng nước muối loãng để hỗ trợ diệt khuẩn, giảm sưng đau.

Chế độ dinh dưỡng hỗ trợ

Một chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất giúp tăng cường sức khỏe nướu và răng vì dinh dưỡng đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì cấu trúc, chức năng và khả năng chống lại vi khuẩn của mô nướu. Khi mẹ bầu được cung cấp đầy đủ vitamin, khoáng chất và dưỡng chất thiết yếu, mô nướu sẽ khỏe mạnh, ít nhạy cảm hơn trước các tác nhân gây viêm, từ đó giảm nguy cơ viêm nướu trong thai kỳ.

Một chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất giúp tăng cường sức khỏe nướu

Cụ thể:

• Canxi (có nhiều trong sữa, phô mai, tôm, cá…) là khoáng chất chính cấu tạo nên xương và răng. Khi mẹ bầu bổ sung đủ canxi, không chỉ giúp hình thành hệ xương và răng chắc khỏe cho thai nhi mà còn duy trì mật độ xương hàm và răng của mẹ, phòng tránh hiện tượng răng lung lay, dễ tổn thương trong thai kỳ.
• Vitamin C (có trong bưởi, quýt, dâu tây, táo…) hỗ trợ sản sinh collagen – thành phần quan trọng cấu tạo nên mô liên kết của nướu. Collagen giúp nướu có độ đàn hồi, bám chắc vào răng và chống viêm. Vitamin C còn tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể mẹ bầu chống lại sự tấn công của vi khuẩn trong khoang miệng.
• Đạm (protein) và khoáng chất (từ thịt, cá, các loại hạt…) là nguyên liệu cho quá trình tái tạo mô nướu bị tổn thương, giúp vết viêm lành nhanh hơn, đồng thời duy trì sức đề kháng cho răng nướu.

Ngược lại, đồ ngọt và đồ chua cần hạn chế vì:

• Đồ ngọt (bánh kẹo, nước ngọt…) cung cấp nguồn năng lượng dồi dào cho vi khuẩn trong mảng bám răng. Khi vi khuẩn tiêu hóa đường, chúng sản sinh acid làm mòn men răng, phá hủy mô nướu và kích thích viêm nhiễm.
• Đồ chua (trái cây chua, nước uống có gas, giấm…) có độ pH thấp, khi dùng nhiều sẽ làm môi trường khoang miệng bị acid hóa, men răng bị mòn, nướu dễ kích ứng, sưng đau hơn.
• Thực phẩm cứng (như mía, hạt dưa, xương…) cần tránh vì có thể làm rách nướu, tạo vết thương hở, là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn xâm nhập và gây viêm sâu hơn. Ngoài ra, thực phẩm quá cứng còn tăng nguy cơ nứt vỡ răng, đặc biệt với răng đã yếu trong thai kỳ.

Điều trị tại nha khoa

Ngay khi có dấu hiệu viêm nướu, mẹ bầu nên đi khám nha sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Tùy tình trạng, bác sĩ sẽ tiến hành vệ sinh răng miệng chuyên sâu, lấy cao răng bằng sóng siêu âm, loại bỏ mảng bám tích tụ. Trường hợp nặng hơn, bác sĩ có thể kê nước súc miệng kháng khuẩn và thuốc điều trị phù hợp, an toàn cho thai kỳ.

Để được tư vấn kỹ hơn và đảm bảo sức khỏe răng miệng đúng chuẩn trong thai kỳ, mẹ bầu hãy đặt lịch thăm khám miễn phí tại NhaKhoaHub.com  và lựa chọn bác sĩ uy tín, đồng hành suốt hành trình chăm sóc răng miệng an toàn cho cả mẹ và bé.

Tìm nha khoa gần nhà thông qua Nhakhoahub, khách hàng có thể nhận được nhiều mã ưu đãi hấp dẫn từ nền tảng và cả nha khoa

Cách phòng ngừa viêm nướu khi mang thai

Phòng ngừa viêm nướu không chỉ giúp mẹ bầu tránh khó chịu mà còn bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.

Nên duy trì thói quen đánh răng đều đặn, dùng chỉ nha khoa và súc miệng sau ăn. Khám răng định kỳ (ít nhất 1 lần trong thai kỳ) để lấy cao răng và xử lý sớm các vấn đề tiềm ẩn. Chế độ ăn uống giàu canxi, vitamin, chất xơ, hạn chế đường là chìa khóa quan trọng.

Ngoài ra, cần tránh hút thuốc và rượu bia, những yếu tố làm tăng nguy cơ viêm nướu và viêm nha chu.

Viêm nướu khi mang thai không chỉ gây khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của mẹ bầu mà còn tiềm ẩn nguy cơ tiến triển thành các bệnh lý răng miệng nghiêm trọng hơn nếu không được chăm sóc đúng cách. Việc duy trì vệ sinh răng miệng khoa học, xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý và thăm khám nha khoa định kỳ chính là những biện pháp quan trọng giúp mẹ bầu bảo vệ sức khỏe răng nướu, đồng thời góp phần đảm bảo sự phát triển an toàn cho thai nhi trong suốt thai kỳ.