Viêm khớp răng là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị

Câu hỏi viêm khớp răng là gì mở ra hàng loạt mối quan tâm liên quan đến đau răng, sưng nướu và khó nhai. Đây là một trong những dạng viêm nhiễm nha chu nguy hiểm nếu không được can thiệp kịp thời. Việc nhận diện đúng bệnh lý ngay từ giai đoạn sớm đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị và phục hồi sức khỏe răng miệng.

Viêm quanh răng cần can thiệp sớm

Viêm khớp răng là gì?

Viêm khớp răng còn được gọi là viêm quanh chân răng hoặc viêm chân răng, là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại các mô nâng đỡ răng. Bệnh thường đặc trưng bởi sự xuất hiện của các ổ viêm cố định hoặc rải rác trong khoang miệng, gây đau và ảnh hưởng đến chức năng ăn uống. Ở giai đoạn đầu, người bệnh có thể gặp hiện tượng sưng đỏ nướu, dễ chảy máu, sau đó tiến triển thành các túi nha chu nếu không được can thiệp kịp thời.

Viêm gốc răng phổ biến ở người trên 45 tuổi và xuất hiện nhiều hơn ở nhóm trên 70 tuổi, nhưng cũng có thể gặp ở trẻ em với các biểu hiện như sốt, quấy khóc và sụt cân. Đây là bệnh lý răng miệng cần được phát hiện sớm để tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Dấu hiệu nhận biết viêm khớp răng

Các biểu hiện của viêm mô quanh răng bao gồm:

• Sưng mô mềm: Vùng mặt bên tương ứng với răng viêm thường sưng nhẹ, nướu trong khoang miệng cũng phồng lên rõ rệt.
• Thay đổi màu sắc nướu: Nướu chuyển sang màu đỏ sẫm hoặc nhạt hơn bình thường, mất đi sắc hồng khỏe mạnh và không còn bám chắc vào răng.
• Chảy máu chân răng: Bệnh nhân dễ bị rỉ máu khi đánh răng hoặc thậm chí tự phát, do mạch máu dưới nướu bị tổn thương và sung huyết.
• Khó khăn khi ăn uống: Người bệnh gặp trở ngại trong việc nhai thức ăn hoặc khó mở rộng hàm do cảm giác đau nhức và căng cứng tại vị trí viêm.
• Hơi thở có mùi hôi: Xuất hiện mùi lạ trong miệng, kèm theo dịch mủ hoặc chất tiết tại vùng răng bị viêm, cho thấy có hiện tượng nhiễm trùng.

Mùi hôi miệng tiết ra tại răng bị viêm

Nguyên nhân gây viêm khớp chân răng

• Viêm nướu

Viêm nướu là nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm khớp chân răng. Khi nướu bị viêm, vi khuẩn dễ dàng tấn công vào mô sâu, lan đến vùng quanh gốc răng và làm tổn hại cấu trúc nâng đỡ. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng viêm sẽ phát triển và gây ảnh hưởng trực tiếp đến khớp răng, dẫn đến đau nhức và suy giảm chức năng ăn uống.

• Răng tích tụ mảng bám

Mảng bám hình thành do sự kết hợp giữa vi khuẩn và cặn thức ăn bám trên bề mặt răng. Khi không được làm sạch đúng cách, cặn bẩn sẽ cứng lại thành cao răng, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi và gây viêm vùng quanh chân răng. Theo thời gian, viêm nhiễm lan rộng khiến các khớp răng bị tổn thương, dẫn đến viêm.

• Thiếu dinh dưỡng

Chế độ ăn uống không đầy đủ, thiếu vitamin C và canxi có thể làm cấu trúc răng và nướu suy yếu dần. Thiếu hụt dưỡng chất khiến mô quanh răng giảm khả năng tự bảo vệ và phục hồi. Hậu quả là răng dễ bị tổn thương, vi khuẩn xâm nhập và gây viêm tại chân răng.

• Sử dụng thuốc sai cách

Việc nhai, nghiền nát hoặc bẻ thuốc không theo hướng dẫn y khoa có thể khiến hoạt chất trong thuốc tiếp xúc trực tiếp với răng và nướu. Một số loại thuốc như kháng sinh tetracyclin hoặc thuốc kháng viêm có thể ảnh hưởng tiêu cực đến mô răng nếu dùng không đúng cách. Tình trạng này kéo dài làm tăng nguy cơ tổn thương và viêm khớp quanh chân răng.

• Dùng chất kích thích

Thói quen thường xuyên sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, cà phê, rượu bia hoặc trà đặc có thể làm tổn hại đến men răng và mô nướu. Các chất này tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, từ đó làm suy yếu lớp bảo vệ quanh chân răng. Lâu ngày, vùng mô xung quanh khớp răng bị viêm và dẫn đến viêm.

• Do biến chứng từ bệnh lý khác

Một số bệnh lý toàn thân như viêm khớp thái dương hàm, tiểu đường hoặc các bệnh làm suy giảm miễn dịch (như HIV/AIDS) có thể làm giảm khả năng chống viêm và tự hồi phục của cơ thể. Những người mắc các bệnh này có nguy cơ cao bị viêm tại các mô quanh răng, từ đó dẫn đến viêm quanh khớp răng như một biến chứng phụ.

Hệ miễn dịch suy giảm cũng dẫn đến viêm ở mô quanh răng

Phương pháp chẩn đoán viêm chân răng

• Khai thác thông tin bệnh lý: Bác sĩ hỏi người bệnh về tiền sử răng miệng, chế độ ăn uống, cách vệ sinh răng hàng ngày, thói quen hút thuốc hoặc sử dụng rượu bia và việc dùng các loại thuốc có thể gây khô miệng.
• Khám lâm sàng: Bác sĩ quan sát vùng nướu, đánh giá mức độ sưng đỏ, cao răng và dấu hiệu chảy máu quanh gốc răng.
• Đo độ sâu túi nha chu: Bác sĩ kiểm tra độ sâu khe nướu bằng đầu dò nha khoa chuyên dụng. Nếu túi nha chu sâu từ 4mm trở lên, có thể xác định biểu hiện viêm đang ảnh hưởng đến chân răng.
• Chụp X-quang vùng hàm: Bệnh nhân được chỉ định chụp X-quang răng và xương hàm để phát hiện tổn thương sâu, tiêu xương hoặc viêm không thể quan sát bằng mắt thường.
• Tổng hợp và đánh giá kết quả: Sau khi thu thập đầy đủ thông tin, bác sĩ sẽ phân tích dữ liệu, từ đó đưa ra chẩn đoán cuối cùng và tư vấn hướng can thiệp phù hợp.

Cách điều trị viêm quanh răng

Chữa viêm chân răng bằng mẹo dân gian

• Ngậm hoặc thoa rượu cau

Rượu cau là bài thuốc dân gian có đặc tính kháng khuẩn và sát trùng tự nhiên, giúp làm dịu nhanh các vùng nướu sưng viêm và giảm cảm giác đau nhức. Thành phần hoạt chất trong cau khi được ngâm với rượu sẽ thấm sâu vào mô mềm quanh răng, giúp ngăn chặn sự phát triển của tác nhân gây hại.

Cách thực hiện: Gọt sạch vỏ và thái nhỏ cau xanh, sau đó ngâm cùng 500ml rượu trắng trong ít nhất 10 ngày. Sau khi ngâm đủ ngày, người bệnh dùng bông gòn chấm rượu cau và thoa nhẹ lên vùng chân răng viêm, thực hiện 1 – 2 lần mỗi ngày. Kiên trì sử dụng sẽ cảm nhận cơn đau và viêm thuyên giảm đáng kể.

• Chườm nóng ngoài vùng má

Phương pháp chườm nóng giúp giãn nở mạch máu tại vùng bị ảnh hưởng, từ đó tăng cường tuần hoàn máu và giảm căng tức, đau nhức ở chân răng. Nhiệt độ ấm còn có tác dụng làm dịu mô nướu, cải thiện hiện tượng sưng tấy.

Cách thực hiện: Đun nước sôi, cho vào túi giữ nhiệt và đặt lên vùng má tương ứng với bên răng bị viêm. Thời gian chườm kéo dài cho đến khi túi nguội hẳn. Tuy nhiên, không nên áp dụng với người có dấu hiệu rỉ máu trong nướu để tránh làm tình trạng nghiêm trọng hơn.

• Súc miệng bằng nước muối ấm

Nước muối có khả năng tiêu diệt vi khuẩn và làm sạch khoang miệng, hỗ trợ chống viêm mà không gây kích ứng. Thường xuyên sử dụng dung dịch muối ấm còn giúp kiểm soát mùi hôi và hạn chế hình thành mảng bám.

Cách thực hiện: Pha 100g muối trắng với khoảng 300ml nước đun nóng để nguội còn khoảng 70 độ C, khuấy đều cho đến khi muối tan hết. Người bệnh sử dụng nước này để súc miệng mỗi ngày 2 – 3 lần, nhất là sau bữa ăn và trước khi đi ngủ.

Súc miệng dung dịch muối ấm sau bữa ăn

Điều trị bằng Đông y

Bài thuốc thanh nhiệt, tiêu viêm răng

Bài thuốc này có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, phù hợp với trường hợp viêm chân răng do nhiệt độc tích tụ trong cơ thể.

• Thành phần: Sinh địa 18g; Thạch cao 15g; Phòng phong, Mẫu đơn bì, Kinh giới, Thanh bì mỗi vị 9g; Cam thảo, Tế tân mỗi vị 3g.
• Cách dùng: Rửa sạch dược liệu, cho vào ấm cùng khoảng 1,2 lít nước (khoảng 6 bát); sắc nhỏ lửa đến khi còn 2 bát. Chia thuốc làm 2 lần uống trong ngày, dùng 5 – 7 ngày rồi đánh giá đáp ứng.

Bài thuốc giải độc, tiêu sưng

Dành cho người mắc bệnh có dấu hiệu sưng đau rõ, bốc hỏa, miệng khô, kèm mảng bám dày ở răng.

• Thành phần: Thạch cao 18g; Sinh địa, Thạch hộc, Ngưu bàng tử, Kê kim, Hậu phác mỗi vị 12g; Bạc hà, Địa cốt bì, Cát căn, Phòng phong, Bạch chỉ mỗi vị 10g; Hoàng liên 6g.
• Cách dùng: Sơ chế dược liệu, thêm 750ml nước vào nồi, đun sôi nhẹ 10 phút cho hoạt chất tan đều. Gạn bỏ bã, chia 2 – 3 lần uống trong ngày, duy trì tối thiểu 1 tuần để thấy rõ hiệu quả.

Bài thuốc Đông y chữa viêm khớp răng

Điều trị viêm khớp chân răng bằng thuốc

• Thuốc giảm đau: Nhóm thuốc giảm đau phổ biến như paracetamol, ibuprofen hay meloxicam có tác dụng ức chế phản ứng viêm và giảm nhanh cảm giác đau nhức ở vùng khớp răng. Những thuốc này thường được chỉ định trong giai đoạn đầu khi cơn đau còn ở mức nhẹ đến vừa.
• Thuốc kháng sinh chuyên khoa răng: Các loại kháng sinh như Rodogyl, Naphacogyl hay Spiramycin Fort được bác sĩ nha khoa kê đơn khi có dấu hiệu nhiễm khuẩn tại vùng chân răng. Thành phần spiramycin trong thuốc thuộc nhóm macrolid, có phổ kháng khuẩn mạnh, đặc hiệu với vi khuẩn gây bệnh nha chu.
• Thuốc hạ sốt: Trong trường hợp viêm răng có kèm theo sốt, có thể sử dụng các loại thuốc như Efferalgan, Pacegan hoặc ibuprofen để hạ thân nhiệt và giảm cảm giác mệt mỏi.
• Thuốc hỗ trợ thần kinh: Khi người bệnh xuất hiện cơn đau lan theo dây thần kinh hàm hoặc có cảm giác tê buốt khó chịu, bác sĩ có thể chỉ định dùng Neurobion. Loại thuốc này bổ sung vitamin nhóm B, giúp nuôi dưỡng dây thần kinh và giảm cảm giác tê buốt khó chịu.

Hiểu rõ viêm khớp răng là gì giúp người mắc bệnh ý thức đúng mức độ nguy hiểm của tình trạng viêm nha chu, từ đó chủ động thăm khám và điều trị kịp thời.