Cảnh báo bệnh lý nguy hiểm có thể gặp phải khi nước bọt có máu

Nước bọt có máu là dấu hiệu bất thường mà nhiều người bỏ qua bởi cho rằng chỉ là tổn thương nhẹ ở miệng. Tuy nhiên, tình trạng này có thể là biểu hiện sớm của những bệnh lý nguy hiểm liên quan đến răng miệng, đường tiêu hóa hoặc hô hấp. Việc nhận biết đúng nguyên nhân và thăm khám kịp thời giữ vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa biến chứng nghiêm trọng.

Nước bọt lẫn máu có thể là biểu hiện sớm của những bệnh lý nguy hiểm liên quan đến răng miệng, đường tiêu hóa hoặc hô hấp

Nước bọt có máu là gì? 

Hiện tượng nước bọt lẫn máu là tình trạng người bệnh phát hiện máu xuất hiện trong nước bọt khi nhổ ra hoặc sau khi ngủ dậy, đánh răng, ho nhẹ,… Lượng máu có thể chỉ là vài tia nhỏ, hồng nhạt hoặc đỏ sẫm. Đôi khi kèm cảm giác ê buốt, đau rát hoặc không có triệu chứng đi kèm. 

Mức độ có thể chuyển biến từ nhẹ (chỉ vài vệt máu nhỏ thoáng qua) đến nghiêm trọng (máu xuất hiện thường xuyên, số lượng nhiều), cho thấy nguy cơ tiềm ẩn từ các vấn đề sức khỏe cần được theo dõi kỹ lưỡng.

Việc xác định chính xác nguồn gốc máu trong nước bọt sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán đúng bệnh và điều trị hiệu quả, tránh bỏ sót các nguy cơ tiềm ẩn.

• Máu từ miệng 

Nước bọt có máu tươi kèm với dấu hiệu viêm lợi, chảy máu chân răng, loét niêm mạc hoặc chấn thương do đánh răng quá mạnh.

• Máu từ họng (vùng hầu họng) 

Có thể đến từ amidan, niêm mạc họng bị tổn thương, viêm họng hạt hoặc trào ngược dạ dày. Máu thường lẫn với dịch nhầy có mùi tanh và xuất hiện khi nuốt hoặc ho nhẹ.

• Máu từ phổi (trong trường hợp ho ra máu) 

Bọt có màu đỏ tươi hoặc sẫm, kèm theo triệu chứng ho kéo dài, đau tức ngực, khó thở. Đây là dấu hiệu đặc biệt lưu ý bởi có thể liên quan đến bệnh lý hô hấp nghiêm trọng như lao phổi hoặc ung thư phổi.

Nguyên nhân phổ biến khiến trong nước bọt có máu

Tình trạng có máu trong nước bọt có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau.

Vấn đề nha khoa

Các bệnh lý răng miệng là nguyên nhân phổ biến khiến máu xuất hiện trong nước bọt:

• Viêm nướu và viêm quanh răng khiến nướu sưng đỏ, dễ chảy máu khi ăn nhai hoặc đánh răng.
• Nhiễm trùng khoang miệng do vệ sinh kém tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công niêm mạc, gây tổn thương, chảy máu và nước miếng hôi.
• Sau các can thiệp nha khoa như nhổ răng, lấy cao răng hoặc làm răng sứ, chân răng trở nên nhạy cảm và dễ bị tổn thương.

Vấn đề hô hấp

Các bệnh liên quan đến đường hô hấp cũng có thể gây hiện tượng nước bọt lẫn máu, đặc biệt khi có triệu chứng ho kéo dài:

• Viêm họng, viêm amidan khiến niêm mạc bị tổn thương, chảy máu nhẹ khi ho.
• Viêm xoang có thể dẫn đến viêm họng mạn tính và ho ra máu nhẹ.
• Các bệnh lý nghiêm trọng hơn như viêm phế quản, giãn phế quản, viêm phổi hoặc phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) có thể gây xuất huyết trong đường hô hấp dưới.
• Một số trường hợp chấn thương vùng ngực hoặc mắc xương ở cổ họng cũng là nguyên nhân trực tiếp gây chảy máu.

Một số trường hợp chấn thương vùng ngực hoặc mắc xương ở cổ họng cũng là nguyên nhân trực tiếp gây chảy máu

Vấn đề tiêu hóa

Một số tổn thương hoặc viêm loét tại hệ tiêu hóa có thể khiến máu trào ngược lên họng và lẫn vào nước bọt:

• Loét miệng do cắn nhầm, đồ ăn cứng, axit cao hoặc thiếu vitamin B12 gây chảy máu nhẹ.
• Viêm thực quản khiến niêm mạc sưng, dễ bị tổn thương và chảy máu.
• Viêm dạ dày – tá tràng, đặc biệt khi có xuất huyết tiêu hóa trên, máu có thể theo dịch vị lên thực quản và lẫn vào nước bọt.

Thiếu vitamin C

Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì độ bền của thành mạch máu. Khi thiếu hụt, niêm mạc miệng trở nên dễ tổn thương, các mao mạch yếu gây chảy máu dù chỉ va chạm nhẹ. Đây là nguyên nhân thường gặp ở những người có chế độ ăn uống thiếu rau xanh và trái cây tươi.

Cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng

Trong một số trường hợp, nước bọt có máu là dấu hiệu sớm của các bệnh lý nghiêm trọng:

• Bệnh lao phổi với biểu hiện ho ra máu kéo dài, sốt nhẹ, sụt cân, mệt mỏi.
• U hạt, viêm đa tuyến sẽ đi kèm chảy máu cam, nhiễm trùng xoang, đau khớp.
• Suy tim sung huyết làm máu rò rỉ từ phổi vào đường hô hấp.
• Các bệnh ung thư miệng, vòm họng, phổi hoặc máu đều làm xuất hiện máu trong nước bọt.

Việc theo dõi tần suất, đặc điểm máu trong nước bọt và các triệu chứng đi kèm là yếu tố quan trọng để phân biệt mức độ nguy hiểm để đưa ra hướng điều trị phù hợp. Nếu tình trạng này kéo dài hoặc tái diễn nhiều lần, hãy chủ động thăm khám sớm để được chẩn đoán chính xác.

Nước bọt có lẫn máu có nguy hiểm không?

Tình trạng nước bọt có lẫn máu không phải luôn nguy hiểm nhưng là dấu hiệu không nên chủ quan. Tùy vào nguyên nhân và biểu hiện, đây có thể chỉ là hiện tượng sinh lý bình thường hoặc là cảnh báo sớm của bệnh lý tiềm ẩn nghiêm trọng. 

Tình trạng không nguy hiểm

Trong một số trường hợp, nước bọt có máu xuất hiện do những nguyên nhân nhẹ và dễ điều chỉnh, chẳng hạn như:

• Viêm nướu nhẹ, tổn thương niêm mạc do đánh răng mạnh tay.
• Sau khi nhổ răng hoặc làm thủ thuật nha khoa.
• Thiếu hụt vitamin C khiến mao mạch trong miệng dễ vỡ.

Thiếu hụt vitamin C, khiến mao mạch trong miệng dễ vỡ

Những nguyên nhân này thường chỉ gây chảy máu nhẹ, xuất hiện trong thời gian ngắn và tự hết sau vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách. 

Tình trạng nguy hiểm

Nếu bạn gặp các tình trạng nước bọt lẫn máu sau thì cần được thăm khám sớm:

• Kéo dài hơn 1 tuần
• Tái đi tái lại nhiều lần
• Không rõ nguyên nhân
• Kèm theo các triệu chứng toàn thân bất thường như khó thở, đau ngực, chóng mặt, nôn ra máu…

Đây có thể là các dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng như:

• Ung thư khoang miệng:

Những tổn thương ác tính ở lưỡi, nướu, vòm họng thường bắt đầu bằng các vết loét lâu lành, chảy máu bất thường trong khoang miệng. Nước bọt có máu xuất hiện dai dẳng kèm theo sụt cân, khó nói, khó nuốt.

• Viêm amidan mãn tính:

Khi amidan bị viêm kéo dài, tổ chức amidan xơ hóa, dễ chảy máu khi ho hoặc ăn uống. Tình trạng này có thể khiến máu lẫn vào nước bọt trong thời gian dài, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau các cơn ho.

• Nhiễm khuẩn răng miệng nặng:

Các bệnh như viêm nha chu, áp xe răng, nhiễm trùng chân răng không được điều trị sẽ làm tổn thương mô mềm và mạch máu vùng miệng, dẫn đến chảy máu tái diễn và lan rộng nhiễm trùng.

Nếu không điều trị kịp thời, những tình trạng này có thể tiến triển thành:

• Khạc ra máu, nôn ra máu
• Thiếu máu kéo dài
• Sốc tuần hoàn
• Nhiễm trùng lan rộng
• Đe dọa tính mạng nếu bệnh lý ung thư đã ở giai đoạn tiến triển.

Phòng ngừa nước bọt có máu hiệu quả tại nhà

Ngoài việc chủ động theo dõi, bạn cần thực hiện đúng các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa tại nhà để bảo vệ sức khỏe khoang miệng hiệu quả.

Duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến nước bọt có máu là do tổn thương trong khoang miệng, thường bắt nguồn từ vệ sinh răng miệng sai cách hoặc chưa đầy đủ. Để giảm thiểu tình trạng này cần:

• Chải răng đúng cách: Sử dụng bàn chải có đầu lông mềm, sợi mảnh để không làm tổn thương nướu. Chải răng nhẹ nhàng từ 2 – 3 phút, tối thiểu 2 lần/ngày, sau bữa ăn và trước khi ngủ.

• Dùng chỉ nha khoa thay vì tăm xỉa răng: Chỉ nha khoa giúp làm sạch kẽ răng mà không gây tổn thương chân răng, hạn chế chảy máu và tụ mảng bám.

Chỉ nha giúp làm sạch kẽ răng thay vì dùng tăm để tránh làm tổn thương nướu và chân răng

• Súc miệng hằng ngày: Dùng nước muối sinh lý hoặc nước súc miệng chuyên dụng để loại bỏ vi khuẩn và mảng bám trong khoang miệng, ngăn ngừa viêm nướu và loét miệng.

Những thói quen này không chỉ ngăn chặn tình trạng nước bọt có máu mà còn giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý răng miệng mãn tính như viêm nha chu, viêm lợi, viêm tủy…

Tăng sức đề kháng cho mô nướu 

Chú ý chế độ dinh dưỡng để tăng cường sức khỏe cho mô nướu và khoang miệng:

• Bổ sung vitamin thiết yếu như C, A, E giúp củng cố thành mạch, tăng độ đàn hồi của niêm mạc, giảm nguy cơ chảy máu và loét miệng.
• Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, đặc biệt là các loại có múi như cam, bưởi,… để tăng cường đề kháng.
• Hạn chế thực phẩm nhiều đường, nước ngọt có gas. Vì đây là những loại dễ gây sâu răng, viêm lợi và làm yếu men răng theo thời gian.
• Uống đủ nước mỗi ngày để giữ ẩm khoang miệng, giúp tuyến nước bọt hoạt động ổn định.

Hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ giúp khoang miệng chống lại vi khuẩn, virus và giảm khả năng xuất hiện các ổ viêm gây chảy máu.

Khám răng định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý

Ngay cả khi không có dấu hiệu bất thường, vẫn nên thăm khám răng miệng định kỳ 6 tháng/lần để:

• Kiểm tra tình trạng nướu, mô quanh răng và phát hiện sớm các ổ viêm, tổn thương.
• Phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn như viêm nha chu, loét miệng kéo dài, tổn thương tiền ung thư khoang miệng.
• Được làm sạch cao răng chuyên sâu tránh gây viêm lợi, chảy máu chân răng và tích tụ vi khuẩn.

Bạn nên thăm khám răng miệng định kỳ 6 tháng/lần để kiểm tra tình trạng răng miệng và vệ sinh chuyên sâu

Đặc biệt, nếu nước bọt có máu xuất hiện lặp lại nhiều lần, không rõ nguyên nhân hoặc kèm theo các triệu chứng như đau họng, nôn ra máu, khó thở… Cần đến bác sĩ ngay để kiểm tra chuyên sâu, loại trừ nguy cơ mắc các bệnh lý đường hô hấp, tiêu hóa hoặc ung thư khoang miệng.

Nước bọt có máu là tình trạng không thể chủ quan bởi tiềm ẩn nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hãy duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách, tăng cường sức đề kháng và chủ động thăm khám định kỳ. Nếu tình trạng này kéo dài hoặc đi kèm triệu chứng bất thường, đừng chần chừ mà hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời.